Ik kreeg onlangs een e-mail van iemand die voor internetoplichting was gevallen. Deze persoon verkocht een waardevolle cactus en de e-mailconversatie die hij doorstuurde was doorspekt met figuurlijke alarmbellen. De oplichter wilde de volledige prijs betalen, nam de verzendkosten voor rekening, betaalde contant, maar toen had hij een onverwacht sterfgeval in de familie.
Dat is een alarmsignaal, omdat er bij oplichters vaak een stukje emotionele manipulatie komt kijken. Daarnaast rekenen oplichters er vaak op dat niet helemaal duidelijk is wat de regels van betaalaanbieders zijn met clearing. Een beloofde transactie kan in een aantal gevallen weer worden ingetrokken en die spelregels zijn niet voor iedereen even duidelijk.
Ik heb door de jaren heen gesprekken gehad met honderden mensen die geld afhandig zijn gemaakt. Veel slachtoffers zijn slimme, succesvolle mensen en ze komen uit alle lagen van de samenleving: artsen, Nobel Prijs-winnaars en zelfs juristen en IT-beveiligers zijn wel eens slachtoffer geworden. Laat je niet verleiden tot het geloof dat dit alleen goedgelovige of naïeve mensen overkomt, iedereen kan dit gebeuren.
Wat de belangrijkste factor is in het wel of niet in een truc van oplichters te trappen is kennis van de specifieke oplichtingsmethode. Sommige mensen zijn zich er niet van bewust dat Microsoft je nooit zal opbellen om je te laten weten dat je computer besmet is met een virus. De meeste mensen weten niet dat veel oplichters vragen om opeens een tweede persoon te betalen voor extra kosten, naast de officiële betaling. Of dat een bedrag via betaalproviders in bepaalde scenario's teruggeboekt wordt na levering.
De belangrijkste wapens tegen internetoplichting zijn voorlichting en bewustwording. Banken doen het, werkgevers doen het, de consumentenbond doet het, marktplaats doet het; er zijn een heleboel organisaties en mensen die de wereld over oplichters proberen te waarschuwen. Met dat in het achterhoofd, zijn hier voorbeelden en praktijktips aan de hand van m'n eigen ervaringen. Eerst volgen hier in zijn algemeenheid een paar types oplichting die ik heb gezien.
1. Bedrijfsoplichting
Dit voorbeeld is van tech-forum Spiceoworks. Het potentiële slachtoffer en zijn vrouw hebben een klein bedrijf, adverteren online en staan in contact met vrijwel elke klant. Ze kregen een verzoek via e-mail om een klus te doen met vijf veelvoorkomende e-mailoplichtingstechnieken (zie onderaan dit artikel) inclusief de klassieker: "Ik ben in het verleden opgelicht, dus deze keer doe ik het iets anders dan normaal." Dat komt altijd neer op een transactiemethode die de wenkbrauwen zou moeten doen fronsen. Iedereen adviseerde hem en zijn vrouw om zo snel mogelijk om te draaien en weg te lopen. Zelf adviseer ik ook altijd: bij twijfel terugtrekken.
2. Oplichting met woningverhuur
M'n dochter is op zoek naar een huurwoning en kreeg een e-mail van een buitenkansje. Ik kende deze praktijk nog niet, maar ze was sceptisch genoeg om het naar met door te sturen en te vragen of dit een oplichter was. En dat was het ook.
De e-mail ging over een interessant pand en hij bood niet alleen een huurprijs onder het gemiddelde, maar elke maandbetaling zou bijdragen aan een fonds om het huis uiteindelijk te bezitten - om 'hebzuchtige banken' te vermijden. De 'huisbaas' adviseerde m'n dochter en haar man om het pand te komen bezichtigen. Die was even in het buitenland en ze moesten maar even door de ramen naar binnen kijken om te zien of het ze iets leek. Joh. Er stonden ook een te koop-bord voor het raam, maar dat was om een oplichtende makelaar om de tuin te leiden. Jawel.
Alsof dat nog niet genoeg was om je op je hoede te maken, konden we ook nog kijken naar het e-mailadres. Dat was een adres dat overeenkwam met de naam van de rechtmatige eigenaar, maar dan op een @outlook.com-domein.
Datingfraude
Ik blijf maar berichten krijgen van vrienden en familie die hiermee te maken krijgen. Genoeg singles zijn het slachtoffer van datingfraude. Die geven al het geld dat ze hebben uit, maken alle langetermijnsvriendschappen die ze hebben kapot, verbreken contact met elk sceptisch familielid totdat het geld op is en er niks meer is. Zelfs dan hopen ze dat hun online relatie over de brug komt.
Frauduleuze overboekingen
De klassiekste fraude komt nog steeds voor en groeit zelfs. Verschillende bedrijven en gemeentes zijn slachtoffer geworden van oplichters die vragen om een overboeking van een 'betrouwbare' partner. Google heeft bijvoorbeeld bekend tientallen miljoenen dollars te hebben overgemaakt aan nepfacturen zogenaamd van Dell.
Zo herken je oplichting
Hier zijn 14 signalen om je even achter de oren te krabben of dit wel in de haak is:
1. Koper dingt niet af en biedt aan om voor verzending te betalen.
2. Partij gebruikt ongebruikelijke methodes om druk te zetten, bijvoorbeeld:
- Een eis dat je direct moet betalen, anders gaat het feest niet door.
- Je moet geld overmaken of een cheque in ontvangst nemen; andere methodes werken niet.
- Ze willen je meer betalen dan wat is vereist en willen dat je de rest overmaakt naar iemand anders.
- Een sterfgeval is op de een of andere manier van invloed op de deal.
- Je zal gearresteerd worden als je niet direct geld overmaakt.
- Iemand in je familie overkomt iets of wordt gearresteerd als je het geld niet overmaakt.
3. Oplichter wil betalen in cadeaukaarten.
4. Hij of zij is niet in de buurt, dus kan je niet ontmoeten.
5. De persoon is in het verleden opgelicht en om die reden zijn ze 'voorzichtig' met een vreemde transactiemethode.
6. Partij staat erop dat je een derde persoon gebruikt voor betaling.
7. Contactpersoon staat erop dat je bank- of identiteitsgegevens opstuurt om betaald te kunnen worden.
8. E-mailer weigert een online betaaldienst te gebruiken die verplicht wordt gesteld.
9. Oplichter is niet in staat om te bellen.
10. Je kunt op internet niets vinden over het bedrijf of een e-mailadres.
11. De bedrijfsnaam lijkt heel erg op een bekende wereldwijde naam, maar net niet (bijvoorbeeld iets als Appel Computers, Albert Hein, Marktplek.nl, et cetera.)
12. Huiseigenaar laat je de binnenkant van de woning niet zien.
13. Je krijgt een verzoek om alvast een beetje geld te sturen.
14. Ze houden van je, maar kunnen je nooit telefonisch te woord staan of je op verzoek een foto met bijvoorbeeld de krant van vandaag laten zien.
Er zijn er ongetwijfeld nog veel meer, maar dit lijkt me alvast een goed begin.
en nog een: links in de mail verwijzen naar een of ander mysterieus adres dat langs geen kanten lijkt op wat ze voorstellen te zijn in een of ander obscuur land. En welke die links zijn? Gewoon even met je muiswijzer erboven blijven hangen en het doel van de link verschijnt in beeld.
tja.
deze kan ook ini het rijtje.
ze hebben vaak een mallefide betaal app waar zij bij zweren, en laten dan zien dat ze betaald hebben om het artikel in ontvangst te nemen als ze bij je aan de deur staan.
Reageer
Preview