De blockchain-vraag waar technologen mee worstelen is wat de nieuwe datatechnologie blockchain precies gaat toevoegen aan de wereld. Los van de hype om bepaalde valuta, ligt de werkelijke waarde ergens tussen de enorme interesse van sommige bedrijven en het wegwuiven van de technologie door sceptici. Het huidige decennium met blockchain als opkomende databasetechnologie wordt vaak vergeleken met de jaren 70 en opkomende netwerktechnologieën.
Ook toen - en vooral in het decennium erna - zag je veel ideeën over de langetermijnontwikkeling en de komst van veel standaarden, interfaces en terminals. Uiteindelijk kwamen veel concepten bij elkaar met de komst van het web en de openstelling daarvan voor commerciële doeleinden. Dat is ook waar de vergelijking met blockchain eigenlijk ophoudt, want er worden veel use-cases bedacht - sommigen goed, sommigen minder - vaak al vanuit een commerciële invalshoek.
Er valt nog genoeg te bespreken over waar blockchain heengaat of heen zou moeten gaan. Vooral het idee van een private (of permissioned) blockchain staat regelmatig ter discussie, want wat is de meerwaarde van zulke bedrijfsmatige netwerken als een database hetzelfde kan doen? Computerworld ging in gesprek met de Canadese opkomende tech-deskundige Alex Tapscott over de toekomst van blockchain en hij trekt onder meer een vergelijking met internet (publieke blockchain) en intranet (permissioned).
Tapscott: "De interessante vraag is hoe permissioned blockchains worden gemaakt en op welke technologie ze worden gebouwd. Je kunt het op een andere manier bekijken: publieke blockchain-infrastructuur is een open platformtechnologie die kan worden geprogrammeerd om een heleboel verschillende dingen te doen. Eén van die programmeerbare acties is het draaien van een permissioned blockchain. Dus je kunt in potentie private use-cases bouwen bovenop een publieke infrastructuur."
"Een goede analogie is het internet. In de jaren 90 vonden veel bedrijven het internet heel interessant: instant messaging, digitale post, gedeelde workflows, en al die dingen die mogelijk werden gemaakt door tools als e-mail en office-pakketten. Maar ze waren niet blij met het idee om hun bedrijf bloot te stellen aan een groot, nieuw, eng ding genaamd internet. De oplossing was de proliferatie van intranetten: een gesloten systeem waarmee je enkele van de capaciteiten van wat het internet mogelijk maakte ook intern kon gebruiken. Die intranetten schaalden niet mee en uiteindelijk werden grote bedrijven, use-cases en technologieën op de publieke infrastructuur gebouwd."
"Ik geloof dat er use-cases zijn voor private blockchains - waarvan sommige niet helemaal nodig zijn - en ik verwacht dat ze op publieke platforms worden gebouwd. Dat kan Ethereum zijn, dat kan Linux' Hyperledger-platform zijn, dat kan iets helemaal anders zijn, maar ik denk dat deze technologie uiteindelijk op deze manier zal schalen."
Wat betreft je analogie met het internet hebben we het vaak over de killer-applicatie die dat groot heeft gemaakt en voor internet bleek dat het web (de browser). Wat zou de killer-app volgens jou zijn voor blockchaintechnologie? Ligt dat bijvoorbeeld in valuta (bijvoorbeeld bitcoin), telemetrie (bijvoorbeeld sawtooth), identiteit (bijvoorbeeld SIP), of iets anders?
Het web was de killer-app voor het internet, maar er waren toepassingen die eerder waren. Als je kijkt naar de use-case van blockchain-valuta is dat een middel om waarde uit te wisselen. Je kunt bitcoin in deze analogie zien als de e-mail van blockchain: de eerste goede use-case voor deze technologie, maar niet de killer-app. Nu beginnen we groei te zien in andere gebieden.
Neem de financiële wereld. Als mensen het hebben over crypto, denken ze aan valuta en bitcoin, maar veel van deze assets zijn niet ontworpen om valuta te zijn. Bitcoin is ontworpen als valuta, om waarde uit te wisselen, maar Ethereum is bijvoorbeeld een ander basisidee. Het token Ether is een manier om te betalen voor rekenkracht op een netwerk. De toepassing is heel anders.
Ik denk dat de killer-app voor blockchain uiteindelijk het toepassen van de technologie is in het digitaliseren van bezittingen. We hadden het over het internet, het web en e-mail, en dat zie ik als het internet van informatie. De tweede golf, die meekomt met blockchain, is het internet van waarde. Dit gaat een impact hebben op sectoren die zich nu richten op bezittingen en waarde. De komende jaren ben ik vooral geïnteresseerd in de transformatie van financiële activa.
De financiële wereld leunt op technologieën die decennia oud zijn. Het duurt nog steeds dagen om transacties te verwerken. Activa waar verschillende tussenpersonen bij betrokken zijn, denk aan een beurs, een custodian, een bemiddelaar, een clearinghouse, een bank en andere partijen voor betalings- en effectenverkeer, duren relatief lang om te verwerken. We zouden dit peer-to-peer moeten kunnen doen.
Denk weer aan informatie. De tijd die het duurde om informatie wereldwijd te verplaatsen en de kosten daarvoor zijn aanzienlijk gedaald in de afgelopen 25 jaar. Stel dat je wilde videobellen in 1990. Dat was eigenlijk niet mogelijk. Misschien kon je enorme resources bij elkaar trekken om het te doen, maar het zou erg lastig zijn. Maar het kan tegenwoordig direct, zoals we het op dit moment doen. Dat is nu hetzelfde met waarde: de kosten qua tijd en geld zijn hoog. Die digitaliseringsslag gaat volgens mij uiteindelijk de wereld transformeren.
Een van de dingen waar ik aan moest denken bij blockchaintransformatie is het idee dat nu al een heleboel oude en nieuwe systemen aan elkaar verbonden zijn in de fintech: een grote poel met alles van bijvoorbeeld COBOL- tot Java-systemen die aan elkaar geknoopt zijn. De vrees van IT'ers is dan dat we nu blockchain krijgen en dat het simpelweg nóg een systeem is dat moet worden geïntegreerd met die andere. Je krijgt dus een nog grotere warboel in plaats van een vervanger.
Ik denk dat dit waarschijnlijk inderdaad zo is. Daarom denk ik niet dat deze transformatie gaat gebeuren bij, of in iedere geval niet geleid gaat worden door, gevestigde partijen. De wereld van beurzen, banken en andere tussenpartijen gaan niet bij elkaar komen en zeggen: "We gaan onze legacy-systemen verhuizen naar een nieuw systeem." Dat gaat uiteindelijk misschien gebeuren, maar zeker niet in eerste instantie. Wat meer voor de hand ligt, en dat zien we momenteel al, is het ontstaan van een nieuwe financiële industrie.
Dat zijn nu vooral durfinvesteerders [die merken dat er buiten het ecosysteem om wordt gegaan], maar uiteindelijk verspreidt dit naar gevestigde beurzen en de financiële wereld in het algemeen. In 2016 werd er nog 155 miljoen dollar geïnvesteerd in blockchainprojecten met het uitgeven van digitale tokens en in 2018 is dat gegroeid naar 10 miljard dollar. Je ziet nu dat ondernemers, bedrijven en start-ups niet naar traditionele durfinvesteerders gaan, maar dit wereldwijde kapitaal peer-to-peer benaderen [met ICO's].
Wat je uiteindelijk gaat zien - nee, niet uiteindelijk; dit gebeurt al - is dat tech-start-ups niet meer naar de traditionele beurs als NASDAQ stappen, maar een soort publieke notering maken en tokens uitgeven. Het resultaat daarvan is dat gevestigde partijen wakker worden en zien dat er een markt van biljoenen is gecreëerd buiten hun eigen ecosysteem.
Dat zag je ook met de komst van internet. Opeens merkten uitgevers en media-bedrijven dat er content online werd gepubliceerd en dat was helemaal gescheiden van hun bedrijfsvoering. Dat snoepte van hun markt en hun business af. Je gaat een soortgelijke trend zien, alleen hebben we het dan niet over informatie en content, maar over waarde en activa.
Eén van de voorbeelden die je in je boek 'Blockchainrevolutie' geeft, is het eigendomsbewijs van landbezit. Dat is een kwetsbare vorm van een bezitting, zoals je aangeeft met de situatie in Honduras waar eigendomsbewijzen ongeldig werden verklaard en land werd gevorderd door de overheid. Een blockchain zou een oplossing zijn, omdat eigendomsbewijs dan onwijzigbaar bestaat voor alle partijen. Maar als een overheid een permissioned blockchain gebruikt heeft die nog steeds controle over het bezit, dus hoe is dat een oplossing?
Nou ja, een permissioned blockchain die door één entiteit wordt beheerd is geen blockchain, maar een database. Het idee is juist dat je meerdere entiteiten hebt en er niet één partij is die de staat van informatie kan wijzigen. Iedereen die meedoet aan zo'n permissioned blockchain kan meedoen als node, maar dat is in principe read- en write-only. Als iets wordt beheerd door één partij is het geen gedistribueerd systeem, maar een gesloten gecentraliseerd systeem.
Neem de nationale cryptovaluta die je nu ziet ontstaan. Is dat in de kern niets meer dan het vervangen voor één financiële beheerder voor een andere enkele partij?
Ja, dat is precies het probleem daarmee. Ik denk dat elk gecentraliseerde crypto-fiatgeld [fiatgeld: geld waaraan een wettelijke basis aan ten grondslag ligt - red.] dat alleen wordt beheerd door de overheid een asset is met grote problemen en eigenlijk helemaal geen cryptovaluta is. Ik heb hier lang en veel over gesproken met mensen over het idee fiatgeld als cryptovaluta en wat daarvoor nodig is. En een randvoorwaarde is dat je meerdere stakeholders nodig hebt. Het kan niet door één centrale bank of overheid worden gedaan, want zoals we net allebei al zeiden, dat is een gecentraliseerd systeem.
Ik ben er nog niet uit hoe dit precies zou moeten werken, maar je zou een verbond moeten hebben van meerdere banken, centrale bank, bedrijven, civiele organisaties - elk als validerend knooppunt - om een crypto-fiatvaluta te maken die voldoende is gedecentraliseerd zodat het niet in handen is van één partij, maar wel genoeg toezicht heeft, zodat het nog steeds kan voldoen aan de eisen van een centrale bank.
Iemand, of een organisatie, zal het netwerk beheren en aansturen, om bijvoorbeeld te zorgen dat smart contracts worden uitgevoerd zoals ze zijn bedoeld. Die entiteit, of die admins, hebben daarmee een stukje macht in handen over de spelregels. Is dat uiteindelijk niet min of meer hetzelfde als tussenpartijen hebben?
Daar ben ik het volledig mee eens. Ik denk dat we dit in de praktijk nog niet geperfectioneerd hebben. Dit is een technologie die je kunt gebruiken om dingen soepeler te laten lopen, maar om alle voordelen te benutten heb je een bepaalde mate van decentralisatie nodig, want wat is anders het nut?
Neem het voorbeeld dat je in je boek noemt van Mycelium, een blockchain waarin de rechten van muzikanten zijn vastgelegd, wat is daar dan de meerwaarde van zo'n blockchain tegenover bijvoorbeeld een platenmaatschappij die in feite hetzelfde doet?
Maar dat is niet hetzelfde als een tussenpartij hebben. Het idee is dat artiesten hun eigendomsrechten uploaden in die blockchain, hun copyright op bepaalde content. De technologie moet uiteindelijk zelf een contract uitvoeren op het moment dat content wordt aangesproken. Geen aangesloten partij kan deze informatie unilateraal wijzigen en hopelijk, wanneer deze technologie wordt opgeschaald, worden deze transacties automatisch uitgevoerd.
Als we teruggaan naar jouw punt: de technologie is niet zelfbewust. Er zullen uiteraard nog steeds bedrijven moeten zijn die het platform creëren die dit mogelijk maakt. Iemand moet de technologie uitbouwen, testen om te zien of het werkt, maar het hele idee is dat je geen tussenpartij nodig hebt om ervoor te zorgen dat auteursrechten worden nageleefd elke keer dat het wordt aangemaakt of afgespeeld. Dus je gaat altijd mensen en bedrijven hebben in deze economie die dingen ten uitvoer brengen.
Het is niet alsof we op de technologie vertrouwen, loslaten en dat dat het einde van het verhaal is. Maar de kosten om vertrouwen vast te stellen - dat hier wordt gefactureerd, dat copyright daar wordt nageleefd - dalen fors omdat je een technologieplatform hebt dat dit mogelijk maakt.
Hoe zit dat dan juridisch? Zijn er voorbeelden van partijen die naar de rechter stappen en zeggen: "hé, dit is anders dan wat we hebben vastgesteld met onze blockchain?"
Ik geloof niet qua content, maar er zijn bezittingen, eigendomspapieren, trouwaktes, scheidingspapieren die in een smart contract zijn vastgelegd.
Maar ik bedoel bij een geschil. Daar moet nog steeds een rechtbank aan te pas komen, niet?
Alleen als er een geschil is. Dit is allemaal fascinerend nieuw terrein. Uiteindelijk wil je een smart contract inzetten als iedereen het bij voorbaat eens is over de staat van de data die hierin wordt opgenomen. Als iedereen het daarover eens is bij de vorming, zouden er geen problemen moeten zijn. Als partijen het oneens zijn over de informatie wordt het problematischer. Dat is een issue wat je hebt in ieder systeem: het garbage in, garbage out-probleem. Als je begint met slechte data, ga je slechte resultaten krijgen.
Dus blockchain is geen oplossing voor alle problemen die we hebben. Laten we contentmakers als voorbeeld nemen: in het begin moeten zij vaststellen dat ze de eigenaar ervan zijn. Het probleem vandaag de dag is niet zozeer de geschillen, maar de naleving. Content wordt gemaakt, opnieuw geproduceerd, ergens anders afgespeeld en voor de rechten wordt niet betaald. Iedereen is zich bewust van dat gemaakte muziek wordt gekopieerd en ergens anders wordt afgespeeld, maar we kunnen niet altijd zien dat het voor commerciële doeleinden wordt gedaan.
[Mycelium zorgt er in het geval van één muzikant bijvoorbeeld dat afspelen gratis is, maar dat er royalty's betaald moeten worden wanneer haar muziek voor commerciële doeleinden wordt gebruikt.] De voorwaarden zijn in de content zelf geladen en als die wordt afgespeeld, wordt die overeenkomst uitgevoerd om ervoor te zorgen dat de rechtenbezitter wordt betaald.
Dát is de meerwaarde. Je ziet direct wie wat bezit en wat de voorwaarden zijn, zodat muzikanten voor hun werk worden betaald. En dat is heel anders dan hoe het nu gaat. Het eerste tijdperk van het internet was heel transformerend en veranderde de manier waarop we communiceren en informatie delen.
Maar het pakte niet zo goed uit voor contentmakers, want het nam hun bezit - een plaat, een cd, of wat dan ook - en maakte er een gratis handelsartikel van: het ging naar de digitale drukmachine en werd veelvoudig gekopieerd. Dat is aan het veranderen en dit is één van de dingen die me zo enthousiast maakt over deze technologie.
Als je dit zou willen doen, heb je dan niet één globaal systeem nodig waar iedereen op standaardiseert, zodat je de voorwaarden van Mycelium-contracten ook ziet?
Niet noodzakelijkerwijs. Ik denk dat we dit idee van 'elke blockchain doet dit unieke ding' achter ons zullen laten. Op een dag gaan blockchains allemaal met elkaar communiceren en interoperabel zijn. Wat voor mij de spannendste innovatie is op blockchaingebied is dat er nu protocollen verschijnen die precies dit doen.
Stel je voor dat de ene platenmaatschappij een blockchain heeft, een label weer een andere, YouTube een andere blockchain, Spotify een andere, et cetera, et cetera, en dat ze allemaal niet met elkaar kunnen koppelen. Dat gaat niet werken. Dus we zouden inderdaad naar één technologiestandaard kunnen zoals je zegt, of er moet middleware zijn om ervoor te zorgen dat al deze netwerken met elkaar kunnen praten. Ik denk dat middleware véél meer voor de hand ligt en je ziet nu al dat ondernemers dit nu aan het ontwikkelen zijn, zoals Cosmos en Polkadot om er een paar te noemen.
Dat doet ook alweer denken aan de opkomst van internet: met verschillende protocollen en technologieën was er de noodzaak voor middleware, clients en terminals die met elkaar praatten, voordat TCP/IP dé netwerkstandaard werd. Zou er zoiets aankomen voor blockchain, of is het er volgens jou al?
Dat hangt ervan af. Veel mensen zullen zeggen dat je het dan hebt over bitcoin. Ik ben het daar niet helemaal mee eens. Ik vind bitcoin geweldig en het is nuttig. Het is alleen nog heel vroeg en we moeten nog zien wat het allemaal kan, maar is niet ontworpen om alles te doen. Het is ontworpen als valuta en in die context zal het goed werken. Maar we kunnen zoveel meer doen met blockchain.
Ik geloof er niets van. Voor de gewone man is blockchain niet te begrijpen. En wat dit betreft mag je de doorsnee rechter/jurist ook tot de gewone mensheid rekenen. Om die reden zal blockchain nooit een juridische status krijgen.
Hoe bewijs je dat blockchain waterdicht is, en nu én in de toekomst niet gehackt/gekraakt kan worden?
Wat gebeurt er met contracten waar één of beide partijen niet meer bestaat? Of waar de sleutel van kwijt is geraakt?
De vergelijking met het web gaat volkomen mank. Het web is nou juist een techniek die volkomen duidelijk is en aan iedereen uit te leggen: een verzameling documenten op computers met hier en daar verwijzingen (URL's) naar documenten op andere computers. Hoe e.e.a. technisch precies geïmplementeerd is doet er niet toe, net zoals een doorsnee automobilist niet tot in detail hoeft te weten hoe een auto functioneert.
Laten we even het Honduras-voorbeeld nemen. Wat verandert er op magische wijze aan het invorderen van een eigendomsbewijs als we dit op een ledger zetten? 'Oh, de overheid kan het nu niet afpakken, want door iedereen gecontroleerd.' Ehm, de overheid zegt dan simpelweg: we erkennen het bewijs op de ledger niet meer, dit is nu de ledger (of het nieuwe bewijs), klaar. 'Jamaar dan breekt de pleuris uit!' Nou, dat zal vast ook gebeuren als een overheid het op de ouderwetse manier deed waarna je even een paar zeer betreurenswaardige burgerdoden moet rechtpraten en het weer business as usual is.
Punt twee: wie in Honduras beschikt over voldoende kennis en ICT-infrastructuur om een net gedistribueerd systeem te kunnen blijven garanderen waarin geen 50%-aanvallen en meer van dat soort fraaie dingen kunnen worden ondernomen? Oh, wacht, we gaan met smart contracten werken. Wie gaat die dingen opstellen? Dat is, altijd, per definitie, een klein handjevol mensen, want specialistenwerk. Dat is nu ook het geval. We noemen ze 'juristen' en 'notarissen'. Die we ook maar op hun blauwe ogen dienen te vertrouwen.
Dan dat gedoe met Mycelia: werkt wederom alleen op het moment dat er een gesloten keten bestaat van leverantie tot en met de conussen in speakers, oftewel het verfoeide DRM. Twintig jaar geleden probeerden contentleveranciers ook zoiets te doen met een gesloten pad voor video (tot en met de monitor): het idee werd afgeschoten. Het is allemaal administratief gedoe, het dwingt niks af. Pel de content los uit z'n DRM-jasje en het ongeoorloofd sharen is weer als vanouds. En de mensen die het spel netjes spelen hebben die rompslomp van een ledger natuurlijk helemaal niet nodig.
Hoe kan het toch dat mensen die met blockchain werken zo ontstellend blind zijn voor deze gigantische zwakten? En dat ze dus een systeem aan het bedenken zijn dat alleen maar in naam 'veilig' is omdat er geen enkele fysieke link met het aangebodene bestaat? Echt, elke keer krijg ik het 'Build It And They Will Come'-gevoel als ik het verhaal van zo'n dolgedraaide evangelist lees. Het zijn antwoorden op zoek naar problemen; en ondertussen proberen ze een graantje van de vette consultancygelden mee te pikken. Ook zij moeten natuurlijk brood op de plank zien te krijgen, dat begrijp ik volkomen.
Reageer
Preview