Normaal gesproken houd ik er niet van om iemand die al kermend op de grond ligt een trap na te geven, maar aangezien het leed al eerder geschied is, maak ik in dit geval graag een uitzondering. Gisteren liet Research In Motion topman Jim Balsillie me geen andere keuze dan te concluderen dat BlackBerry dood is. De laatste paar jaren heb ik me verbaasd over de wijze waarop 's werelds voormalig wereldkampioen smartphones maken dieper in het moeras wegzakt omdat het de veranderingen in de mobiele markt negeert. Het is altijd lastig voor een bedrijf om zich aan de nieuwe realiteit aan te passen, vooral na een decennium vol succes. Maar RIM probeert het zelfs niet meer.
Het is klaar als een klontje dat RIM met een dieper onderliggend probleem kampt: Het ziet de BlackBerry niet als een platform, maar als verzameling losse producten. Daarom is BlackBerry een stervende technologie. RIM's uitlatingen over de strategie van BlackBerry, los van de waanbeelden, zijn daar debet aan.
'Vergeet onze beloften bij OS 6.0'
"Vergeet dat we gezegd hebben dat BlackBerry OS 6 de toekomst is", begon Balsillie zijn aankondiging. Het bedrijf vestigt zijn hoop op de Balance, de codenaam voor het apparaat dat als BlackBerry Bold 9900 deze zomer uitgebracht zal worden. De Bold 9900 draait op BlackBerry OS 6.1, een revisie van de grote 6.0 release van vorig jaar. De browser zou verbeterd zijn en er wordt ondersteuning geboden voor NFC, waarmee je veilig draadloos kunt betalen. RIM gaat prat op de mogelijkheid om apart een zakelijke en persoonlijke omgeving op het toestel te beheren, terwijl dat al een mogelijkheid in versie 6.0 zou zijn. De eerste echte update wordt BlackBerry OS 7.0, in een poging om het besturingssysteem werkelijk te vernieuwen. Gebruikers zijn niet gek en zullen deze marketingtruc snel doorzien.
Helaas draait de 6.1/7.0 update alleen op het Balance apparaat. Het werkt niet op een vorig BlackBerry model, zelfs niet op de 6.0 gebaseerde Torch die enkele maanden geleden verscheen. Ook de BlackBerry Bold 9700-modellen, die na maanden wachten eindelijk voorzien worden van 6.0, blijven in de kou staan. Dit betekent dat RIM afstand doet van alle klanten, zelfs van degenen die trouw zijn gebleven door een apparaat met 6.0 te kopen, waarvan ze dachten dat deze de toekomst van het platform veilig zou stellen. Ik kan me voorstellen dat ze zich bedonderd voelen na RIM's eerdere belofte.
Het feit dat RIM 6.1/7.0 voor alleen nieuwe apparaten uitbrengt, toont aan dat ze BlackBerry niet als voorwaardig platform beschouwen. Toen jaren terug mobiele telefoons gewoon telefoons waren, sloeg het idee van een platform - zoals Windows, OS X, Linux, maar nu ook iOS en Android - nog nergens op. Ieder apparaat was een one-off met vaststaande mogelijkheden (telefoongesprekken en later ook sms).
De iPhone bracht verandering en vond de smartphone als mobiel platform opnieuw uit. Het besturingssysteem ging meerdere apparaten mee zodat ook gebruikers en applicatieontwikkelaars op continuïteit konden rekenen. Upgrades voor het OS werken op minimaal twee eerdere generaties - net zoals we dat van pc's en servers verwachten. Google borduurt met Android op dezelfde gedachte voort, ondanks dat zijn OS-upgrades niet zo gecoördineerd verlopen als Apple's iOS-updates.
Ieder product staat op een eiland
RIM kampt nog met een 'ieder apparaat is een apart product'-mentaliteit, die ervoor zorgt dat zijn webcapabele apparaten nooit in trafficstatistieken voor websites opduiken en die ook debet is aan het feit dat er zo weinig applicaties voor de verschillende platforms beschikbaar zijn. Als jij websites maakt, kun je wat betreft BlackBerry op gebied van HTML en JavaScript-functionaliteit nergens vanuit gaan, aangezien ieder type daar anders mee omgaat. Dus je gaat geen website speciaal voor BlackBerry maken. Hetzelfde geldt voor het ontwikkelen van applciaties. Er zijn zo veel verschillen, van schermgrootte tot OS-versie, dat je als developer wel twee keer nadenkt voordat je aan die klus begint.
BlackBerry OS 6.0 was voorbestemd om daar verandering in te berengen. Het zou een gemeenschappelijk platform voor alle BlackBerry apparaten bieden - zeker voor deze welke in 2010 of 2011 zouden uitkomen. Nu zien we dat het net zo goed een one-off OS was, eigenlijk alleen bedoeld voor de Torch.
Wanneer de Balance-apparaten beschikbaar komen, is de vraag gerechtvaardigd of gebruikers ervan uit kunnen gaan dat dit een serieus platform zal zijn. Ook zullen bedrijven zich uit moeten vragen of ze nog een BlackBerry variant in hun portfolio willen opnemen - voor hen is migratie naar een echt platform als iOS of Android veel zinvoller op gebied van management en ondersteuning.
'We beheren iOS en Android ook voor jullie'
Balsillie liet weten dat toekomstige versies van BlackBerry Enterprise Server (BES) beheer van zowel iOS-apparaten (iPhone en iPad) als Android-devices mogelijk maakt. Commentatoren zoals ik liepen al veel langer met dit idee rond. Als je kijkt naar de aankondiging van Balance, maakt het duidelijk dat BES RIM's werkelijke platform is en niet de afzonderlijke apparaten. RIM zal zich dat ook moeten realiseren.
Kun je RIM vertrouwen? BES 5.03 arriveerde pas in april dit jaar, terwijl het in september 2010 al was aangekondigd. Het kwam acht maanden het verschijnen van de Torch beschikbaar, terwijl het hele punt van 5.03 was dat je daarmee eindelijk gebruik zou kunnen maken van de mogelijkheden in BlackBerry OS 6.0 om persoonlijke en zakelijke diensten en data apart te beheren. Deze functionaliteit bewijst dat RIM wel eindelijk inziet dat in de nieuwe mobiele wereld zowel gebruikers als bedrijven tegelijkertijd het eigendom van een toestel willen claimen.
Wanneer zou het iOS- en Android vriendelijke BES verschijnen? Geen idee. Ondertussen zijn er ontzettend veel prima capabele, bewezen mobiele managementtools voor deze platforms beschikbaar. De meeste organisaties stappen over naar een BYOD-model en gaan daarbij ook deze tools gebruiken. Tegen de tijd dat BES multiplatform is, vraag ik me af of er nog een bedrijf op de oplossing van RIM zit te wachten. RIM moest een van die aanbieders van zo'n multiplatformsysteem overnemen om Android en iOS-ondersteuning te kunnen integreren - het heeft ongetwijfeld nog veel werk aan het overzetten van die technologie naar BES. Zelfs de acquisititie van dat bedrijf Ubitexx is nog niet geheel rond.
Slechte PlayBook teken aan de wand
De veranderingsprocessen bij RIM verlopen tergend traag. Als je nagaat hoe slecht firma het vorig jaar aanschafte besturingssysteem QNX in de teleurstellende PlayBook-tablet heeft geïntegreerd, hoe kun je dan in hemelsnaam als onderneming op de beloften van de Canadezen vertrouwen? Het gegeven dat de PlayBook niet door BES te beheren valt, zou voor iedere IT-organisatie een teken moeten zijn om even stil te blijven staan over de beloften die RIM doet over iOS en Android-ondersteuning.
RIM's eigen verklaring over de support voor iOS en Android-beheer suggereert dat het niveau ervan benedenmaats is. Push-messaging wordt niet ondersteund, terwijl beide platforms dit wel ondersteunen wanneer ze verbonden worden met Exchange ActiveSync servers zoals Microsoft Exchange, Lotus Notes, Novell GroupWise en Google Apps for Businesses.
RIM zegt dat het geen ondersteuning zal bieden voor applicatiemanagement of toegang tot firewall-beschermde data op iOS en Android-apparaten. Concurrerende producten ondersteunen beiden. Ook zal de iOS en Android-versie van BES alleen uitgebracht worden als webgebaseerd product, zodat bedrijven het niet op hun eigen servers kunnen draaien.
Het lijkt me duidelijk dat de ondersteuning voor iOS en Android niet is wat je van zo'n product als BES zou verwachten. BES blijft een proprietary systeem dat steeds minder binnen ondernemingen gebruikt zal worden. Het lijkt op dezelfde strategie die Microsoft jaren voerde om de opkomst van de Mac te stuiten. Ze beloofden ondersteuning voor OS X, maar kwamen keer op keer met beperkte, onhandige producten op de proppen. Dit was software met functionaliteit die eigenlijk ver beneden peil was. Het idee was natuurlijk dat Mac-gebruikers zouden besluiten dat ze liever naar de echte oplossing wilden overstappen. Het tegenovergestelde gebeurde: Mac OS X verkopen schoten omhoog, terwijl die van Windows stagneerden. Zakelijke klanten ontdekken daarnaast steeds vaker dat ze niet per se Office nodig hebben.
RIM is net zo'n slechte croupier als Microsoft
Microsoft's methode bestond uit het manipuleren van het kaartspel in eigen voordeel, maar zelfs met zijn gigantische marktaandeel en afhankelijke zakelijke klanten, heeft Microsoft weinig succes kunnen oogsten met deze strategie. RIM begint hetzelfde spel vanuit een veel slechtere posititie: De verkopen van BlackBerry leggen het af tegen die van Android en iOS en ook bedrijven ontdekken steeds vaker dat ze niet van RIM afhankelijk hoeven zijn.
Waarom doen ze überhaupt nog moeite? Dat is de enige conclusie die je uit RIM's grote plan kunt trekken. Het bedrijf moet eens ophouden met een strategie te hanteren waarin wordt gehoopt dat het fenomeen van iOS en Android slechts een nare droom was. Zo'n script zou niet werken in het theater, laat staan in de huidige realiteit.
Reageer
Preview