Begin jaren '90 runde ik vanuit mijn ouderlijk huis een zogenaamd Bulletin Board System. Terwijl leeftijdsgenoten het druk hadden met puberen en het ontdekken van het andere geslacht, sloot ik mijzelf in mijn slaapkamer op en bouwde ik met behulp van het DOS-programma RemoteAccess een berichtenuitwisseldienst voor de drie mensen die wel eens op mijn BBS in wilden bellen. Mijn eerste kennismaking met het fenomeen netwerken en ik verloor direct mijn hart aan deze technologie: dit was absoluut de toekomst.
Het duurde nog enkele jaren voor ik het minuscule BBS-netwerk helemaal inruilde voor het wereldwijde internet, maar toen dat eenmaal zover was ging er een hele nieuwe wereld voor me open. Nachtenlang lag ik wakker en droomde van de mogelijkheden die zo'n globaal netwerk allemaal zou kunnen brengen. In de tijd dat ik niet op school zat bouwde ik met behulp van het toen spiksplinternieuwe PHP3 een chat-module en ontdekte direct de noodzaak van dingen als sessie-management. Het waren prachtige en uitermate leerzame tijden. The sky was the limit.
Volwassen
Verbindingen werden alsmaar sneller, websites schoten als paddenstoelen uit de grond en HTML (in combinatie met Javascript) kreeg steeds meer mogelijkheden. Het internet werd razendsnel volwassen en omdat ik absoluut deel van deze fantastische ontwikkeling wilde uitmaken, begon ik een ICT-bedrijf dat content-management-systemen ontwikkelde. Het gebeurde nog regelmatig dat ik 's nachts wakker lag om te fantaseren over nóg meer nieuwe mogelijkheden. Ik bleek echter niet de enige te zijn die over deze mogelijkheden nadacht; de grote bedrijven dezer wereld waren met precies hetzelfde bezig.
En grote bedrijven geven zoals eenieder weet alleen maar om geld. De focus van alsmaar nieuwe ontdekkingen doen leek te verschuiven naar het "rendabel maken" van het verblijf op internet. Een ontwikkeling die mij in eerste instantie de wenkbrauwen deed fronsen maar waaraan ik niet te veel tijd wilde besteden. Er was nog zoveel moois te doen en te ontdekken; de vercommercialisering van het internet zou vast zo'n vaart niet lopen.
Nachtmerrie
Ik bleek weer eens veel te naïef te zijn geweest: binnen ongeveer een jaar brak de spreekwoordelijke hel los en verschenen er op internetsites zogenaamde "banners". Vaak knipperende aandachttrekkers die een persoon moesten verleiden om er op te klikken. Dit was niet iets dat ooit in mijn dromen gefigureerd had. Een gevoel van onbehagen begon zich van mij meester te maken.
Dat waar ik bang voor was, gebeurde: het internet vercommercialiseerde. Volledig. Overal verschenen reclameboodschappen en de focus van mijn klanten verschoof naar dingen als Search Engine Optimalization, een onderwerp waar ik als hardcore nerd heel erg weinig mee had. Ik wilde software bouwen. Het gehannes om mensen ertoe proberen te bewegen op een link te klikken stemde mij vreselijk droevig; dit kon toch nooit het idee achter een globaal kennisnetwerk geweest zijn?
Geld, geld en nog eens geld
Ik zat er volledig naast. Het internet veranderde in een nog hoger tempo in een schreeuwende reclamemachine. En iedereen leek het met elkaar eens te zijn: reclames waren (en zijn) de enige bestaansreden voor het internet, zonder deze vorm van inkomstenvergaring zou het medium gedoemd zijn. Het droevige gevoel evolueerde verder tot een kleine depressie.
En de lol bleef er maar vanaf gaan. Waar ik tien jaar eerder nog fanatiek alles op alles zette om een bedrijf in de internet-business te verwezenlijken, besloot ik daar nu afstand van te doen. Ik was een nerd, geen marketeer. Deze commerciële ellende was absoluut niet mijn ding.
Spionagemiddel
Alsof de vercommercialisering van mijn grote liefde nog niet erg genoeg was, bleek halverwege 2013 dat het medium ook nog eens door overheden als superhandig spionagemiddel ingezet werd. De PRISM-affaire was een feit en de wereld werd ruw wakker geschud. Ineens kreeg het internet een totaal andere lading. Van bron van kennis en entertainment naar ranzig instrument van paranoïde overheden.
Het bleek slechts het topje van de ijsberg. In de maanden na de onthullingen van Edward Snowden werd de wereld overspoeld met nieuwsfeiten die overduidelijk aantoonden in wat voor een verschrikkelijk privacy-schendend drama de voltallige wereldbevolking terecht was gekomen. Het internet bleek een natte droom te zijn voor overheden die zich vooral druk maken over de heilige drie-eenheid van kinderporno, terrorisme en fraude waarmee elke vorm van (wan)beleid geïmplementeerd lijkt te kunnen worden.
Van een in potentie fantastisch kennis- en communicatienetwerk naar schreeuwerige reclame- en propagandamachine die ook nog eens fanatiek misbruikt wordt om geheel onterecht de privacy van miljarden mensen te schenden. Eén voordeel van dit alles: mijn enigszins depressieve gevoelens aangaande het internet verdwenen als sneeuw voor de zon. Al kwam dat wel omdat deze plaats moesten maken voor een gevoel van complete walging.
De vooruitzichten
Ondertussen lijken zaken als sociale interactie zich nog voornamelijk op binair vlak af te spelen. Sinds de introductie van smartphones spreken veel mensen elkaar alleen nog maar via virtuele chat-groepen en spelen dingetjes als fysiek contact alleen nog maar een rol wanneer twee fanatieke smartphonegebruikers toevallig ergens op elkaar knallen.
Nog steeds staat het hele internet vol met reclame en laten zelfs AdBlockers commerciële boodschappen door omdat nagenoeg niemand in staat blijkt een andere financieringsvorm te verzinnen. Als je je browser niet voorzien hebt van plugins als Ghostery kun je ervan uitgaan dat elke klik die je tegenwoordig met je muis maakt, ergens geregistreerd wordt. Om een of ander profiel uit te kunnen genereren waarmee bepaald kan worden welke reclames er voor jou precies interessant zouden kunnen zijn. Veel droeviger kan het wat mij betreft bijna niet.
Concluderend
Wat die vercommercialisering betreft verwacht ik eigenlijk dat het alleen nog maar erger gaat worden. Reclame schijnt zoals reeds beschreven ongeveer de enige manier te zijn waarmee online initiatieven in leven gehouden kunnen worden en met dat in je achterhoofd, is het logisch dat het internet tot een nog veel irritanter reclamebord uitgroeit.
Wat overheidsspionage betreft geldt precies hetzelfde: dat fenomeen staat pas in de kinderschoenen en zal de komende jaren alsmaar verder uitgebouwd worden. Zaken als encryptie staan tegenwoordig op de tocht en vanaf volgend jaar begint de Nederlandse overheid met het "terughacken" van mogelijkerwijs volkomen onschuldige burgers. En met de koppeldrift van deze zelfde overheid is het slechts wachten op het moment dat al die verzamelde informatie op straat komt te liggen en gigantisch misbruikt wordt.
En dan heb ik het nog niet eens over het "Internet of Things" gehad: het koppelen van ongeveer elk apparaat aan het internet. Ik weet niet hoe het met andere techneuten zit, maar ik zit absoluut niet te wachten op zo'n "oplossing". Ik bemerk in mijn eigen situatie eigenlijk het tegenovergestelde: op mijn computer na komt er helemaal niets aan het internet te hangen. Ik weiger alles dat het label "slim" krijgt en loop al tijdenlang met de gedachte om mijn smartphone in te ruilen voor een internetloos exemplaar. Maar dat lijkt met de hype omtrent "mobiel betalen" van tegenwoordig ook al een verloren strijd.
Maar misschien zie ik alles echter veel te somber in en zijn er best aspecten die hoopvol stemmen. Wat is jouw mening? Is er nog hoop voor ons internet? Zijn er nog ontwikkelingen te verwachten die een mens vrolijk maken? Of zullen we het gewoon maar moeten doen met een reclame-en spionagemedium dat steeds meer ingeperkt en gecontroleerd wordt? De commentaarsectie smacht naar je mening.
Leuk verhaal waar ik mij wel in kan vinden.
Misschien is het web te belangrijk geworden in ons leven.
Mensen zullen altijd blijven proberen om zo gemakkelijk mogelijk zoveel mogelijk geld te verdienen. Ik ken zelfs mensen die sites opzetten, niet om info te delen, maar om geld te verdienen met de advertenties. Kijk, dan begin je al verkeerd.
Nu bestaat het internet wel uit meer zaken dan alleen het world wide web waar de auteur voornamelijk over schrijft. Maar dezelfde zaken spelen ook, maar in andere vormen, op de andere mogelijheden van het internet, zoals email, ftp , direct messaging, streaming, etc.
25 Jaar internet? Ben je niet helemaal fris? Het internet bestaat al sinds de jaren 70. Het enige dat 25 jaar bestaat is het web. En dat is niet het internet.
Reageer
Preview